Met opluchting kan ik zeggen dat we in onze apotheek het vierogen-principe strikt toepassen. Geen enkel medicijn gaat de deur uit zonder dat er een tweede paar ogen naar heeft gekeken – zelfs niet als de rij tot buiten staat en de werkdruk oploopt. Juist om deze reden mocht het apotheekpersoneel afgelopen kerst niet meedoen aan de stakingen. Een staking zou een onverantwoord risico opleveren voor de patiënten.
Als student in de apotheek volg ik dit onderwerp op de voet. Ik hoor regelmatig verhalen van andere apotheekmedewerkers, en sommige daarvan maken indruk.
Juist daarom raken de berichten van collega’s uit andere delen van het land mij. Situaties waarin dit principe niet (meer) haalbaar is, laten zien hoe groot de werkdruk soms kan zijn. En hoe kwetsbaar de zorg dan wordt.
De realiteit achter de toonbank
Dat de FNV het ‘Meldpunt vierogen principe in apotheken’ heeft geopend, zegt veel. Het is jammer dat dit nodig is, maar wel een belangrijke stap richting meer veiligheid en bewustwording.
Ik herken de verhalen van mijn collega’s maar al te goed. Personeelstekorten en hoge werkdruk maken het voor veel apothekersassistenten bijna onmogelijk om die cruciale tweede controle uit te voeren. Soms zijn medicijnen al bij de patiënt voordat een collega er een blik op heeft kunnen werpen. In andere gevallen moet een stagiaire als tweede paar ogen fungeren – iets wat volgens de regels niet mag.
Wat me vooral zorgen baart: een kwart van mijn collega’s staat regelmatig alleen bij het openen of sluiten van de apotheek. Ze voelen zich daar ongemakkelijk bij, en terecht. Want juist op die momenten is er niemand die meekijkt.
Kleine fout, grote gevolgen
Weet je wat het is? Een verkeerd medicijn, een onjuiste dosering of een geneesmiddel dat per ongeluk aan de verkeerde persoon wordt meegegeven – het lijken misschien kleine fouten, maar de gevolgen kunnen enorm zijn. (Hier kom ik in mijn volgende blog nog uitgebreider op terug.)
Precies daarom is het vierogenprincipe zo belangrijk. In mijn werk heb ik gezien hoe deze dubbele controle helpt om dit soort fouten te voorkomen.
Anke Lambooij van het Instituut Verantwoord Medicijngebruik (IVM) verwoordt het perfect: “We zien dat door het vierogen-principe incidenten met medicatie op het laatste moment voorkomen konden worden.” Dat is precies waarom wij zo streng vasthouden aan die dubbele controle, ook als het druk is.
Meer dan alleen een loonsverhoging
Natuurlijk was ik blij met het nieuws over de loonsverhoging van 20% die we eind 2026 krijgen. Het is een erkenning van ons belangrijke werk. Maar Ralph Smeets van de FNV heeft gelijk: het fundamentele probleem los je daarmee niet op.
“Alleen openen of werken met een stagiaire voldoet simpelweg niet aan de wet- en regelgeving,” zegt hij. En zo is het. We hebben meer gekwalificeerde collega’s nodig, niet alleen voor een beter salaris, maar voor de veiligheid van onze patiënten.
Het is goed om te zien dat er steeds meer aandacht komt voor dit onderwerp. Niet alleen vanuit vakbonden, maar ook vanuit de media.
Zo bracht EenVandaag, in samenwerking met de FNV, gisteren een onderzoek naar buiten over het toepassen van het vierogenprincipe in apotheken. Er werd zelfs een uitzending aan gewijd, die je hieronder kunt bekijken.
Samen staan we sterker
Het is zorgelijk dat niet iedereen zich veilig voelt op de werkvloer. In een omgeving waar vertrouwen en samenwerking centraal zouden moeten staan, zouden collega’s zich vrij moeten voelen om de apotheker of werkgever aan te spreken.
Juist daarom bestaat het FNV-meldpunt: niet om te klikken, maar om misstanden zichtbaar te maken. Alleen door openheid kunnen we samen werken aan een veilige werkomgeving én aan het verbeteren van de medicijnveiligheid in Nederland.
In onze apotheek blijven we intussen doen wat we altijd doen: zorgvuldig werken, elkaar controleren en de patiënt centraal stellen. Want als het gaat om medicijnveiligheid, zijn vier ogen niet alleen beter dan twee – ze zijn essentieel.
Ontdek meer van ZORGSOCIALS
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.