Wat als je medicijn klachten geeft? Zó ga je er mee om

Medicatie wordt ontwikkeld om te helpen, maar soms brengen ze ongewenste gasten mee: bijwerkingen. Als stagiair in de apotheek zie ik dagelijks hoe mensen worstelen met deze onverwachte effecten. In dit artikel deel ik graag wat ik heb geleerd over bijwerkingen en hoe je er het beste mee kunt omgaan.

Wat zijn bijwerkingen eigenlijk?

Bijwerkingen zijn onbedoelde effecten van medicijnen. Ze variëren van mild tot ernstig en van zeldzaam tot veelvoorkomend. Tijdens mijn stage heb ik merk dat veel mensen zich zorgen maken over mogelijke bijwerkingen, soms zelfs zo erg dat ze twijfelen of ze hun medicatie wel willen innemen.

Het is belangrijk om te weten dat niet iedereen die een medicijn gebruikt ook bijwerkingen ervaart. Sterker nog, de meeste mensen hebben weinig tot geen last van bijwerkingen. Medicijnen worden uitgebreid getest voordat ze op de markt komen, en bekende bijwerkingen staan altijd vermeld in de bijsluiter, samen met informatie over hoe vaak ze voorkomen.

Veelvoorkomende bijwerkingen

In de apotheek hoor ik regelmatig over deze veelvoorkomende bijwerkingen:

Wat ik interessant en geruststellend vind, is dat veel bijwerkingen tijdelijk zijn. Ze treden op aan het begin van de behandeling en verdwijnen vaak na enkele dagen of weken, wanneer je lichaam aan het medicijn gewend raakt.

Tijdelijke versus blijvende bijwerkingen

In de apotheek leer ik dat we onderscheid maken tussen:

1. Startbijwerkingen: deze verdwijnen meestal na enkele dagen tot weken
2. Blijvende bijwerkingen: deze houden aan zolang je het medicijn gebruikt

Een voorbeeld: veel mensen die starten met antidepressiva ervaren in de eerste weken misselijkheid of slapeloosheid, maar deze klachten verdwijnen meestal na verloop van tijd. Het is daarom belangrijk om niet meteen te stoppen met je medicatie als je bijwerkingen ervaart.

Wat te doen bij bijwerkingen?

Als je denkt dat je last hebt van bijwerkingen, zijn dit de stappen die ik vanuit mijn ervaring in de apotheek kan aanraden:

1. Stop niet zomaar met je medicijn

Dit is misschien wel het belangrijkste advies. Tijdens mijn stage heb ik gezien hoe mensen soms abrupt stoppen met hun medicatie vanwege bijwerkingen, wat tot ernstige gezondheidsproblemen kan leiden. Overleg altijd eerst met je apotheek of arts.

2. Raadpleeg de bijsluiter

Kijk of de klachten die je ervaart bekend zijn als bijwerkingen van je medicijn. In de bijsluiter staat ook informatie over hoe vaak deze bijwerkingen voorkomen.

3. Neem contact op met je apotheek

Wat ik zo mooi vind aan werken in de apotheek, is dat we echt kunnen helpen. Het apotheekteam kan:

1. Beoordelen of je klachten inderdaad bijwerkingen zijn
2. Tips geven om bijwerkingen te verminderen
3. Samen met jou een ander innameschema maken
4. Overleggen met je arts over eventuele alternatieven

4. Houd een dagboekje bij

Noteer wanneer de bijwerkingen optreden, hoe ernstig ze zijn en of er factoren zijn die ze verergeren of verminderen. Deze informatie is heel waardevol voor je zorgverleners.

Praktische tips bij veelvoorkomende bijwerkingen

Tijdens mijn stage heb ik geleerd dat er vaak eenvoudige oplossingen zijn voor veel voorkomende bijwerkingen:

Bij maagklachten:

Bij duizeligheid:

Bij droge mond:

Bij vermoeidheid:

Zelfzorgmedicijnen en bijwerkingen

Wat veel mensen niet weten is dat ook zelfzorgmedicijnen en voedingssupplementen bijwerkingen kunnen veroorzaken. Bovendien kunnen ze invloed hebben op de werking van je voorgeschreven medicijnen.

Een voorbeeld waarbij dit vaak voorkomt is Sint-Janskruid, een populair kruidensupplement tegen somberheid, kan de werking van veel medicijnen verminderen, waaronder anticonceptiepillen en bloedverdunners.

Daarom is mijn advies: informeer je apotheek altijd over alle medicijnen en supplementen die je gebruikt, ook die je zonder recept koopt.

Bijwerkingen melden: waarom het belangrijk is

Het is belangrijk het om onbekende bijwerkingen te melden. Sommige bijwerkingen worden pas ontdekt als een medicijn door veel mensen wordt gebruikt of in combinatie met andere medicijnen.

Als je denkt dat je een bijwerking ervaart die niet in de bijsluiter staat, kun je dit melden bij:

1. Je apotheek of arts
2. Bijwerkingencentrum Lareb (www.lareb.nl)

Bij Lareb onderzoekt een team van artsen en apothekers deze meldingen. Ze kijken of er meer meldingen zijn van dezelfde bijwerking en of er meldingen zijn in andere landen. Ook besteden ze extra aandacht aan bijzondere situaties, zoals het gebruik van medicijnen door kinderen, ouderen of zwangere vrouwen.

De zwarte driehoek: extra monitoring

Op sommige bijsluiters staat een omgekeerde zwarte driehoek met de tekst “Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring”. Tijdens mijn stage merkte ik dat dit symbool soms voor ongerustheid zorgt.

Maar wees gerust: deze medicijnen zijn veilig in gebruik. De driehoek betekent alleen dat het medicijn extra in de gaten wordt gehouden, bijvoorbeeld omdat het nieuw is op de markt. Bij deze medicijnen is het extra belangrijk om bijwerkingen te melden, zodat er meer kennis over verzameld kan worden.

💬 Wat ik meeneem uit de apotheek

Tijdens mijn stage in de apotheek leerde ik hoe belangrijk het is om open te zijn over bijwerkingen. Ik zie dagelijks hoe ons team mensen geruststelt en met simpele aanpassingen, zoals het innametijdstip, klachten weet te verminderen.

Mijn advies: blijf niet rondlopen met bijwerkingen. Bespreek ze met je apotheek en meld ernstige klachten ook bij de arts en op lareb.nl. Samen kom je vaak tot een oplossing die het medicijngebruik een stuk prettiger maakt.

Heb jij ooit bijwerkingen gehad waarbij je twijfelde of je wel door moest gaan met je medicatie?