Nu de koudere dagen weer zijn aangebroken, komen verkoudheids- en griepvirussen vaker voor. We brengen meer tijd binnenshuis door en zitten dichter op elkaar, wat de kans op besmetting aanzienlijk vergroot. Veel mensen zoeken daarom naar manieren om hun weerstand op peil te houden. Voedingssupplementen en kruidenmiddelen, zoals kruidengeneesmiddelen, kruidensupplementen en homeopathische producten, worden vaak aangeprezen vanwege hun vermeende weerstand verhogende eigenschappen. Toch kleven er risico’s aan het gebruik van deze middelen, zeker in combinatie met andere medicijnen. Daarom adviseren wij de mensen bij ons aan de balie bij hier graag over.
Welke Risico’s Loop Je?
Veranderde Werking Kruidenmiddelen kunnen de werking van medicijnen beïnvloeden, waardoor bijwerkingen of ernstige gevolgen kunnen optreden.
Interacties Bepaalde kruidenmiddelen, zoals St. Janskruid en Ginkgo Biloba, kunnen de werking van medicijnen verminderen of versterken, wat gevaarlijke interacties kan veroorzaken.
Specifieke Voorbeelden en Aandachtspunten
1. St. Janskruid
Interactie: St. Janskruid (Hypericum perforatum) is een bekend kruid dat vaak wordt gebruikt tegen depressieve gevoelens.
Gevaar: Het kan de werking van veel medicijnen verminderen door de versnelling van het metabolisme via leverenzymen zoals CYP3A4. Dit geldt bijvoorbeeld voor anticonceptiepillen, bloedverdunners (zoals warfarine), antidepressiva, en HIV-medicijnen.
2. Ginkgo Biloba
Interactie: Ginkgo wordt vaak gebruikt om de cognitieve functie te verbeteren.
Gevaar: Het kan het bloed dunner maken en verhoogt zo de kans op bloedingen, vooral als het wordt gecombineerd met bloedverdunners zoals aspirine of warfarine.
3. Knoflooksupplementen
Interactie: Knoflooksupplementen kunnen de bloeddruk verlagen en hebben ook een bloedverdunnende werking.
Gevaar: Bij gebruik samen met antistollingsmiddelen (zoals warfarine of heparine) kan dit leiden tot verhoogde bloedingsrisico’s.
4. Ginseng
Interactie: Ginseng wordt vaak gebruikt voor een vermeend energieverhogend effect.
Gevaar: Het kan de werking van bloedverdunners verminderen en de bloedsuikerspiegel beïnvloeden, wat gevaarlijk kan zijn voor mensen die insuline of andere diabetesmedicatie gebruiken.
5. Valeriaanwortel
Interactie: Valeriaan wordt vaak gebruikt als kalmeringsmiddel.
Gevaar: Het kan sedatieve effecten versterken wanneer gecombineerd met andere middelen die het centrale zenuwstelsel onderdrukken, zoals slaapmiddelen of kalmeringsmiddelen (bijv. benzodiazepines).
6. Omega-3 vetzuren
Interactie: Omega-3 supplementen worden vaak genomen voor de gezondheid van het hart.
Gevaar: Deze vetzuren hebben ook een bloedverdunnend effect en kunnen in combinatie met antistollingsmiddelen zoals warfarine het risico op bloedingen verhogen.
7. Kurkuma (Curcumine)
Interactie: Kurkuma heeft ontstekingsremmende eigenschappen.
Gevaar: Het kan de werking van antistollingsmiddelen versterken en het risico op bloedingen verhogen. Ook kan het de opname van bepaalde chemotherapeutica verstoren.
Waarom zijn deze combinaties gevaarlijk?
Leverenzymen
Veel kruiden beïnvloeden leverenzymen die verantwoordelijk zijn voor de afbraak van medicijnen. Wanneer een kruid de activiteit van zo’n enzym verhoogt of verlaagt, kan dit leiden tot veranderingen in de hoeveelheid actief medicijn in het bloed. Dit kan resulteren in onderdosering (waardoor het medicijn niet goed werkt) of overdosering (met mogelijk giftige effecten).
Bloedverdunning
Kruiden zoals ginkgo, knoflook en ginseng kunnen de bloedstolling beïnvloeden. In combinatie met antistollingsmedicatie kan dit een verhoogd risico op bloedingen opleveren.
Centrale Zenuwstelsel
Sommige kruiden hebben een kalmerend effect, wat kan worden versterkt wanneer ze worden gebruikt samen met medicijnen die ook een sederend effect hebben, zoals slaapmiddelen of kalmeringsmiddelen.
Voldoende is genoeg Het immuunsysteem werkt optimaal wanneer het voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt. Meer dan dat helpt niet en kan zelfs schadelijk zijn. Extra vitamine C of zink zal bijvoorbeeld geen betere bescherming bieden tegen verkoudheid.
Risico op toxiciteit Vooral vet oplosbare vitamines zoals A, D, E en K kunnen zich ophopen in het lichaam. Teveel hiervan kan leiden tot gezondheidsproblemen, zoals orgaanschade.
Balans is belangrijk Een teveel van één mineraal kan de opname van een ander verstoren. Zo kan een overmaat aan zink de opname van koper verminderen, wat essentieel is voor verschillende processen in het lichaam.
Geen wondermiddel Een gezond immuunsysteem hangt niet alleen af van vitamines en mineralen, maar ook van voldoende slaap, beweging, en een gezond darmmicrobioom -voorheen darmflora. Supplementen kunnen een ongezonde levensstijl niet compenseren.
Geen extra bescherming Meer supplementen nemen dan nodig biedt geen extra bescherming tegen bacteriën of virussen. Een gevarieerd dieet met groenten, fruit, volle granen en eiwitten levert alle nodige voedingsstoffen zonder het risico van overdosering. Supplementen zijn nuttig bij specifieke tekorten, maar gebruik ze alleen op advies van een arts of diëtist.
De kruidencheck
Wil je weten of jij moet oppassen met het gebruik van kruidenmiddelen, in de keuken, als supplement of in combinatie met medicijnen? Doe de kruidencheck.
Belangrijke Tips bij gebruik van supplementen
Raadpleeg altijd een arts of apotheker voordat je supplementen gebruikt, vooral bij medicijngebruik.
Wees bewust van mogelijke interacties en meld supplementen aan je zorgverleners. Dit helpt bij het beoordelen van risico’s en het aanpassen van medicatiedoseringen indien nodig.
Een gezonde, evenwichtige levensstijl is de beste bescherming voor je immuunsysteem.
Campagne video over veilig medicijngebruik
Kortom, overmatig gebruik van vitaminen en mineralen beschermt je niet beter tegen ziektes en kan zelfs schadelijk zijn. Een gezonde, gebalanceerde levensstijl is de beste manier om je weerstand te ondersteunen.
