In de apotheek komen we elke dag in aanraking met bacteriële infecties en het gebruik van antibiotica om deze te behandelen. Veel mensen zijn bekend met antibiotica, wellicht heb je zelf ooit zo’n behandeling ondergaan of ken je iemand die antibiotica heeft gebruikt. Maar wat zijn nu precies bacteriën? En wat houden bacteriële infecties in? Bovendien, hoe kunnen we op een verantwoorde wijze omgaan met deze infecties, is antibiotica wel altijd nodig? Als student vind ik dit reuze interessant om uit te zoeken en mijn bevindingen met jullie te delen.
#samenwijzer
Bacteriën en Bacteriële Infecties: Een Uitleg
Bacteriën zijn microscopisch kleine organismen die overal om ons heen, en ook in ons lichaam, leven. Veel bacteriën zijn ongevaarlijk, maar sommige kunnen infecties veroorzaken. Dit soort schadelijke bacteriën kan bijvoorbeeld longontsteking, blaasontsteking of wondinfecties veroorzaken. Zo’n infectie ontstaat wanneer bacteriën het lichaam binnendringen en zich vermenigvuldigen, wat kan leiden tot symptomen zoals koorts, pijn of zwelling.
De Rol van Antibiotica
Antibiotica zijn krachtige medicijnen die bacteriën bestrijden en zo bacteriële infecties kunnen genezen. Wanneer antibiotica juist worden ingezet, kunnen ze levens redden en veelvoorkomende infecties genezen. Maar het gebruik van antibiotica kent ook risico’s, vooral als ze te vaak of onnodig worden gebruikt.
Antibioticaresistentie: Een Groeiende Zorg
Door het overmatig en verkeerd gebruik van antibiotica kunnen bacteriën resistent worden. Dit betekent dat bacteriën minder gevoelig worden voor de werking van antibiotica, waardoor de behandeling minder effectief is of zelfs niet meer werkt. Antibioticaresistentie is wereldwijd een groeiend probleem. Infecties die normaal gemakkelijk te behandelen zijn, kunnen door resistentie levensbedreigend worden.
World Antimicrobial Awareness Week: Bewustwording en Verantwoord Gebruik
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zet zich actief in om bewustzijn te creëren rondom het (over)gebruik van antibiotica. Van 18 tot en met 24 november vindt de jaarlijkse World Antimicrobial Awareness Week plaats. Dit is een belangrijke campagne die aandacht vraagt voor verantwoord gebruik van antibiotica en de risico’s van resistentie.
Hier over kun je later meer lezen op ZORGSOCIALS | World Antimicrobial Awareness Week ↶ blog, waar ook een interessante podcast te beluisteren is.
Wat Kun je Zelf Doen?
Het is belangrijk dat we allemaal bijdragen aan een bewust en verantwoord gebruik van antibiotica. Dit betekent dat antibiotica alleen gebruikt moeten worden als ze écht nodig zijn en voorgeschreven worden door een arts. Vermijd het kopen van antibiotica of andere medicijnen via illegale kanalen op het internet. Volg altijd het volledige voorschrift en maak de kuur af, ook als je je al beter voelt. Alleen op deze manier helpen we antibioticaresistentie tegen te gaan.
Leuke weetjes over antibiotica en bacteriën
Hoe herken je een bacteriële infectie?
Bacteriële infecties kunnen bij iedereen voorkomen en kunnen verschillende symptomen en klachten geven. Het is belangrijk om te weten hoe je zo’n infectie herkent en wanneer behandeling met antibiotica nodig is. Hieronder leg ik uit hoe bacteriële infecties werken, hoe je ze herkent, en hoe antibiotica ingezet kunnen worden om ze te bestrijden.
Veel voorkomende symptomen bij een Bacteriële infectie
- Pijn op de plek van de infectie
- Vermoeidheid en een gevoel van algehele malaise
- Roodheid of zwelling van de huid rondom het geïnfecteerde gebied
- Soms ook koorts en uitdroging
- Gezwollen lymfeklieren, bijvoorbeeld bij een keelontsteking of angina
- Griepachtige verschijnselen, zoals spierpijn en verminderde eetlust
De duur van een infectie varieert sterk en kan enkele dagen tot zelfs maanden aanhouden. Sommige infecties verdwijnen vanzelf, maar bij ernstigere gevallen kan een behandeling met antibiotica noodzakelijk zijn.
Wanneer is antibiotica nodig?
Antibiotica, ook wel antibacteriële medicijnen genoemd, werken specifiek tegen bacteriën. Dit is belangrijk, omdat ze geen effect hebben bij infecties die door virussen worden veroorzaakt, zoals een verkoudheid of griep. Het gebruik van antibiotica is dus alleen zinvol bij een bacteriële infectie. Bijvoorbeeld bij longontsteking of hartklepontsteking is antibiotica onmisbaar, omdat deze infecties zonder behandeling gevaarlijk kunnen worden.
Hoe werkt antibiotica tegen bacteriën?
Er zijn verschillende soorten antibiotica, die elk op een andere manier op bacteriën inwerken. Sommige antibiotica remmen de groei van bacteriën, terwijl andere ze doden. Bij het kiezen van een antibioticum houden zorgverleners rekening met verschillende factoren, zoals:
Het belang van zorgvuldig antibioticagebruik
Antibiotica zijn een krachtig middel tegen bacteriële infecties, maar moeten altijd zorgvuldig en volgens voorschrift gebruikt worden. Overmatig gebruik kan leiden tot resistentie, wat betekent dat bacteriën ongevoelig worden voor een bepaalde behandeling. Dit kan toekomstige infecties moeilijker te behandelen maken. Volg daarom altijd de adviezen van een arts op en maak de kuur volledig af, ook als je je al beter voelt.
Door bacteriële infecties goed te herkennen en te weten wanneer antibiotica nodig is, kun je bijdragen aan een effectief en veilig gebruik van deze medicijnen. Dit beschermt niet alleen je eigen gezondheid, maar helpt ook mee in de strijd tegen antibioticaresistentie!
De meest voorkomende bacteriële infecties in Nederland
Bacteriële infecties kunnen variëren van milde tot ernstige aandoeningen. Hieronder een kort overzicht van de meest voorkomende bacteriële infecties in Nederland.
Deze infecties zijn herkenbaar aan specifieke symptomen en vereisen soms medische behandeling om complicaties te voorkomen.
Smal- en Breedspectrum Antibiotica: Verschillen, Voordelen en Toepassing
Antibiotica zijn onder te verdelen in twee hoofdtypen: smalspectrum en breedspectrum. Het verschil tussen deze typen antibiotica ligt in hun werkingsgebied en de impact op de bacteriën in het lichaam.
Wat zijn smalspectrum antibiotica?
Smalspectrum antibiotica zijn specifiek gericht op een bepaalde groep bacteriën. Artsen geven vaak de voorkeur aan dit type, omdat het selectief werkt tegen de ziekteverwekkende bacteriën zonder onnodig de goede bacteriën in het lichaam aan te tasten. Hierdoor is de kans op bijwerkingen kleiner, en blijft de darmflora beter in balans. Een voorwaarde voor het gebruik van smalspectrum antibiotica is wel dat duidelijk is welke bacterie de infectie veroorzaakt.
Wat zijn breedspectrum antibiotica?
Breedspectrum antibiotica bestrijden een bredere groep bacteriën. Dit type wordt vooral voorgeschreven wanneer het niet zeker is welke bacterie de infectie veroorzaakt, of wanneer er een risico is op meerdere soorten bacteriën. Het nadeel van breedspectrum antibiotica is dat ze naast de schadelijke bacteriën ook goede bacteriën in het lichaam kunnen doden, zoals die in de darmflora. Dit kan leiden tot bijwerkingen zoals maag- en darmklachten.
Door zorgvuldig te kiezen, proberen zorgverleners niet alleen de infectie te bestrijden, maar ook de bijwerkingen en verstoring van de goede bacteriën in het lichaam te minimaliseren.
Bijwerkingen en Risico’s van Antibioticagebruik
Antibiotica kunnen bijwerkingen veroorzaken, vooral bij breedspectrum antibiotica die ook de goede bacteriën in de darmen aantasten. Hier volgen de meest voorkomende bijwerkingen en aandachtspunten.
Veelvoorkomende Bijwerkingen
- Diarree
Antibiotica kunnen diarree veroorzaken, zowel door de medicatie als de infectie zelf. - Allergische reacties
Rode vlekken, jeuk of koorts kunnen wijzen op een allergie. Informeer de arts bij aanhoudende klachten. - Overgevoeligheid voor zonlicht
Tetracyclines zoals doxycycline kunnen de huid gevoeliger maken voor zonlicht.
Interacties met Andere Medicijnen
Antibiotica kunnen wisselwerkingen hebben met andere medicijnen, zoals ibuprofen, de anticonceptiepil of maagzuurremmers. Informeer uw arts over alle gebruikte medicijnen, ook de vrij verkrijgbare.
Aandachtspunten
- Zwangerschap en borstvoeding: Bespreek dit altijd met de arts.
- Alcoholgebruik: Alcohol mag vaak in beperkte mate, maar kan de lever extra belasten.
Help het gebruik van antibiotica veiliger te maken en bijwerkingen te verminderen!
Ondersteun de campagne World Antimicrobial Awareness Week #waaw, van 18 tot en met 24 november, en help de aandacht te vestigen op verantwoord gebruik van antibiotica en de risico’s van resistentie. #samenwijzer
#samenwijzer
Ontdek meer van ZORGSOCIALS
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.