AI in de Dementiezorg

Dementie is een verzamelnaam voor meer dan 50 ziektes, waarvan de ziekte van Alzheimer de bekendste is. In Nederland krijgt 1 op de 5 mensen dementie. Bij deze aandoeningen raken zenuwcellen in de hersenen beschadigd, wat leidt tot een slechtere werking van de hersenen en een verminderde verwerking van informatie. Dit heeft invloed op het geheugen, het lichamelijke functioneren en de psychische gezondheid van een persoon. Kan het gebruik van AI in de dementiezorg een uitkomst bieden?

Ontstaan van dementie

Er is nog veel onbekend over de oorzaken van dementie. Vaak is er niet één enkele oorzaak, maar spelen zowel genetische factoren als leefstijlkeuzes zoals roken een rol. Daarom wordt er veel onderzoek gedaan naar hoe genen, zenuwcellen, gliacellen en eiwitten bijdragen aan het ontstaan van dementie. Meer inzicht hierin kan helpen bij het ontwikkelen van betere methoden voor diagnose, behandeling en preventie.

Behandeling van dementie

Op dit moment is dementie nog niet te genezen. Wel zijn er behandelingen die de symptomen kunnen verlichten en de achteruitgang kunnen vertragen, zowel met medicatie als zonder, zoals door beweging en sociale activiteiten. Een gezonde leefstijl en het aanpakken van risicofactoren zoals diabetes en hoge bloeddruk kunnen het risico op dementie verkleinen.

Diagnose en AI

De diagnose van dementie begint vaak met een beoordeling van cognitieve functies en dagelijks functioneren. Moderne technieken zoals MRI-scans en biomarkers helpen om vaatschade en eiwitafwijkingen in de hersenen op te sporen. AI speelt een steeds grotere rol in het verfijnen van deze diagnoses. Bijvoorbeeld, het project AI-Mind ontwikkelt instrumenten die kunnen voorspellen welke mensen met milde cognitieve stoornissen een hoger risico lopen op dementie, door gebruik te maken van AI-modellen die hersennetwerken, cognitieve tests en genetische informatie analyseren.

AI ter ondersteuning van mensen met dementie

Naast diagnostiek kan AI ook mensen met dementie ondersteunen in hun dagelijks leven. Zo werkt de Technische Universiteit Eindhoven aan slimme, zelflerende tools die mensen met geheugenproblemen kunnen helpen en de zorgsector efficiënter maken. Dit biedt niet alleen praktische hulp voor patiënten, maar verlicht ook de druk op zorgverleners, zodat zij zich meer kunnen richten op persoonlijke zorg.

Ethische overwegingen bij AI in dementiezorg

Het gebruik van AI bij dementie brengt belangrijke ethische vraagstukken met zich mee:

Mijn gedachten hierover

AI biedt veel mogelijkheden voor de zorg rondom dementie, zowel in diagnose als in dagelijkse ondersteuning. Het is echter belangrijk om zorgvuldig om te gaan met ethische kwesties om ervoor te zorgen dat AI bijdraagt aan een betere en mensgerichte zorg. Als student ben ik enthousiast over de potentie van AI in de zorg, maar ook bewust van de uitdagingen die we samen moeten aanpakken.

Ben je benieuwd naar de ethische vragen rondom AI en data? Probeer dan het online ‘ganzenbord’ van De Ethische Data Assistent (DEDA) van de Utrecht Data School eens uit.